In grote gezinnen kan het behoorlijk druk zijn. Door verschillende agenda’s moet ervoor gewaakt worden dat de aandacht voor elkaar niet over het hoofd gezien wordt. Daarom vinden veel ouders het belangrijk om tijdens de maaltijd als gezin bij elkaar te komen.
Hoe gaat dit in de praktijk van alledag? Is het altijd gezellig aan tafel of zijn er ook regels nodig om alle hoofden dezelfde kant op te houden? „Als er soms een vriendje blijf mee-eten, heeft dat een positieve invloed op de sfeer en reageren de kinderen beter op elkaar.”
Moment van samenzijn
Pieter(43) en Wijnie (42) van Bergeijk ,zijn de ouders van Peter (20), Willianne (19), Dineke (17), Nellie (15) en Egbert (11).”Pieter: „Elke avond eten we samen met het hele gezin. Dit vinden we belangrijk, omdat het vaak het enige moment is waarop we elkaar tegelijkertijd zien en spreken. We delen dan met elkaar wat we hebben gedaan, beleefd of nog van plan zijn te doen.” „We hebben in de keuken ook een planner aan de muur hangen,” vertelt Wijnie verder, „maar dat werkt voor mij toch niet echt. De kinderen houden het eigenlijk aardig bij, maar omdat ik er tijdens het eten met mijn rug naartoe zit, kijk ik er eigenlijk niet veel op. Nu iedereen tijdens het eten vertelt wat de plannen zijn, blijf ik toch op de hoogte van wat de kinderen te doen hebben.”
Hans (34) en Linda (34) de Bruinzijn eveneens ouders van vijf kinderen: Neline (14), Pieter (13), Jelle (10), Reinier (7) en Jeanine (5). Linda: „Omdat de twee oudsten al op de middelbare school zitten en de jongsten vaak buiten spelen, gebeurt het snel dat je elkaar eigenlijk de hele dag niet ziet. Het avondeten is voor ons het punt waarop we als gezin bij elkaar zijn. We proberen het dan ook zo gezellig mogelijk te houden. Als de jongens vriendjes te spelen hebben, vind ik het geen probleem om even een extra aardappel te schillen. Vaak heeft het ook een positieve invloed op de sfeer; als er een vriendje blijft eten, reageren de kinderen meestal ook beter op elkaar.”
Gang van zaken
„Het gebeurt geregeld dat ik er niet ben tijdens het eten of dat ik later aanschuif,” vertelt Hans. „Omdat ik planner ben bij een betonpompbedrijf, rinkelt de telefoon juist rond etenstijd het meest. Mijn collega’s van buiten komen dan vaak weer terug op het bedrijf. Ook als ik wel thuis ben, kan het zijn dat ik gebeld word voor mijn werk. Als ik denk dat het wel even kan wachten, neem ik tijdens de maaltijd mijn telefoon niet op.” „We eten niet altijd op dezelfde tijd,” vertelt Linda. „Als ik zeker weet dat Hans er met het eten niet is, beginnen we soms om vijf uur al. Dan kunnen de kinderen na het eten nog even spelen, voordat ze naar bed moeten. Ik werk zelf acht uur per week in een verzorgingstehuis. Wanneer ik een avonddienst heb, begin ik vaak om zeven uur op mijn werk. Ook dan probeer ik vroeg aan het eten te beginnen. Als ik dan toch laat ben, gebeurt het ook weleens dat ik begin met het eten en dat Hans het afmaakt.
Als ik later die avond thuiskom, is alles netjes opgeruimd.” Bij de familie Bergeijk begint de maaltijd elke dag rond kwart voor zes. „De structuur is voor onze kinderen erg belangrijk. Een enkele keer gebeurt het dat mijn man tien minuten later van zijn werk komt, maar dat vinden de kinderen eigenlijk helemaal niet leuk,” vertelt Wijnie. „Vaak ga ik dan toch alvast aan de maaltijd beginnen, omdat het eten dan al klaarstaat.” „In principe is iedereen tijdens deze maaltijd aanwezig, maar omdat onze kinderen bijbaantjes hebben, kan het zijn dat er één ietsje later aanschuift. Diegene eet dan wat sneller en de rest zit een paar minuutjes langer, zodat we wel samen kunnen eindigen,” vertelt Pieter.
Tafelopstelling
„We hebben allemaal onze vaste plek,” vertelt Wijnie. „Zelfs op vakantie zitten we vaak in dezelfde opstelling als thuis. Omdat de kinderen groeien, hebben we wel eens gewisseld, maar dit moeten we niet te vaak doen.” „Na de prak eten we pap,” vertelt Pieter verder. „Om de beurt moeten de kinderen de pap en de schaaltjes halen. Na het eten brengt ieder zijn eigen bord naar de keuken. Het gebeurt dan natuurlijk weleens dat er één spontaan naar de wc moet en de ander moet naar catechisatie, maar in principe ruimen we met zijn allen de tafel af.” „Daarna ruim ik de vaatwasser in en ruim ik de keuken op,” vertelt Wijnie. „Als één van de kinderen tijdens het afruimen niets heeft gedaan, krijgt diegene de taak om de vaatwasser uit te ruimen, zodat het toch weer eerlijk verdeeld is.”
Ook bij familie De Bruin wordt er gezamenlijk afgeruimd. „Iedereen brengt wat naar de keuken,” zegt Linda. „Vaak legt Hans de jongsten op bed als hij op tijd is, terwijl ik de afwas doe en de oudsten helpen met afdrogen. Als Hans er niet is, probeer ik eerst alles op te ruimen, zodat ik genoeg tijd heb voor de kinderen als ik ze op bed leg. Elk kind heeft namelijk een eigen dagboekje waar we uit lezen, omdat ze toch hun eigen interesses hebben. Die aparte aandacht vind ik belangrijk, dus ik probeer ieder kind tien minuten te geven voordat het naar bed gaat.” Linda vertelt verder: „Onder het eten is het vaak erg druk, iedereen wil graag wat zeggen. Soms zeg ik tegen de oudsten dat ze de jongsten maar moeten laten praten, en dat als die op bed leggen, ik even met hen praat. Helemaal als Hans er niet bij is, kan de maaltijd best een hele opgave zijn. Omdat onze jongste zonen vaak erg druk zijn en elkaar met één blik kunnen prikkelen, zitten ze, als Hans er niet bij is, elk aan een kant van mij. Op die manier prikkelen ze elkaar niet en is het een stuk rustiger aan tafel. Jeanine, onze jongste, zit dan tegenover mij. Zij eet vaak netjes haar bord helemaal leeg. Het lijkt, misschien omdat ze de jongste is, dat ze zichzelf heeft aangeleerd zich een beetje af te schermen van de rest. Ze lijkt helemaal geen last te hebben van de drukte tijdens het eten. Als het allemaal uit de hand dreigt te lopen, moeten alle kinderen soms hun mond dichthouden tot hun bord leeg is.” „Het scheelt dat ze bij ons eigenlijk alles eten,” vult Hans aan. „Daardoor duurt het niet te lang voordat we klaar zijn met eten.”
Dit is een selectie uit een artikel dat verscheen in de GezinsGids van 20 augustus 2015.