Op steeds jongere leeftijd gaan kinderen alcohol drinken. Hoe komt dat? Stichting Alcohol- Preventie (STAP) heeft maar één advies: verbied jongeren voor hun zestiende alcohol te drinken! Maar hoe doe je dat als ouder?
1. Wat blijkt uit onderzoeken naar jongeren en alcohol?
Uit onderzoeken blijkt dat veel jongeren te veel alcohol drinken. Jongeren drinken steeds jonger, steeds meer en steeds vaker.
2. Waarom drinken jongeren steeds meer?
Er is een aantal redenen waarom jongeren steeds meer drinken. Ze hebben meer geld te besteden, worden overspoeld met zoete mixdrankjes en kunnen gemakkelijk aan alcohol komen. Groepsgedrag speelt vaak een grote rol en veel ouders laten het gebeuren.
3. Wat is ‘binge-drinken’ en ‘comazuipen’?
Op een avond zoveel mogelijk glazen alcohol naar binnen slaan, wordt ‘binge-drinken’ genoemd. Bij ‘comazuipen’ wordt expres in korte tijd enorm veel gedronken om daardoor zo snel mogelijk voor de kick in coma te raken.
4. Wat is het effect van alcohol op het lichaam?
Alcohol richt de meeste schade aan in de hersenen, de lever en het hart. Het drinken van veel alcohol breekt de hersenen stukje bij beetje af. Hoe jonger iemand is, hoe groter de gevolgen, want de hersenen die nog moeten groeien, krimpen dan juist. Leerproblemen, geheugenproblemen en slechtere prestaties op school kunnen het gevolg zijn.
5. Welke gevolgen heeft alcoholgebruik verder?
Alcohol verdooft de hersenen, wat allerlei effecten op de stemming en het gedrag heeft. Het geheugen en de concentratie verminderen en de zelfkritiek verdwijnt. Alcohol werkt ontremmend. Doordat iemand zich losser voelt en minder gevaren ziet, laat hij zich sneller verleiden tot dingen die hij normaal niet zou doen. Ook dat brengt risico’s met zich mee. Alcohol vernietigt de eigen verantwoordelijkheid en de zelfdiscipline.
6. Waarom is in Nederland de regel: onder de zestien geen alcohol?
Hoe jonger iemand begint te drinken, hoe groter de kans om verslaafd te raken. En alcoholverslaving is een groot probleem in Nederland. Bij jongeren tot zestien jaar is de schade aan de hersenen bij alcoholgebruik het grootst. Dat is nooit meer ongedaan te maken. Elk glas maakt iets stuk in hersenen die zich aan het ontwikkelen zijn.
7. ‘Mijn kind drinkt niet…’
Uit onderzoek blijkt dat ouders dit veel te snel denken of zeggen. Het is belangrijk eerst duidelijk zicht te hebben op het gedrag van het kind. Kinderen kunnen problematisch drinken zonder dat ouders het in de gaten hebben. Probeer een beeld te krijgen van het alcoholgebruik. Let op veranderingen in het leven van het kind, zoals het krijgen van oudere, drinkende vrienden en het ‘s avonds uitgaan. Vraag ernaar.
8. „Ach pa, doe niet zo flauw, ik kan er heus wel tegen.” Johan (16) probeert zijn vader zo ver te krijgen dat deze hem een tweede pilsje geeft. Maar zijn vader houdt voet bij stuk: ,,Eén biertje op een avond is meer dan genoeg op jouw leeftijd.” Een kinderachtige vader? Iemand die zijn kinderen geen ruimte durft te geven? Of juist een goede vader, die zijn kind iets wil leren?
Veel ouders willen vriendjes blijven met hun kinderen, waardoor ze hun liever niets verbieden. Resultaten van wetenschappelijk onderzoek tonen echter aan dat duidelijke regels op dit terrein succes hebben. Duidelijke regels werken beter dan vage waarschuwingen als ‘Drink niet te veel vanavond!’ of ‘Wees voorzichtig met drank, hoor!’
9.„Ja, maar… Ik kan beter toestaan dat mijn kind thuis drinkt – dan heb ik er zicht op – dan dat hij naar het café of de keet gaat, waar ik er geen zicht op heb.” Heeft deze vader gelijk?
Nee, deze vader kan beter zijn jongen thuishouden zonder alcohol. Uit onderzoeken blijkt dat jongeren het goed vinden dat hun ouders alcohol verbieden. Ze vragen om begrenzing. Vaders als deze vader drinken vaak zelf ook. Zij voelen wel dat het lastig is om grenzen te stellen als in het gezin de alcohol veelvuldig op tafel staat. Ouders die hun kinderen goed willen laten omgaan met drank, zullen zelf het goede voorbeeld moeten geven.
10. Hoe kunnen ouders hun kinderen helpen om goed om te gaan met alcohol?
In het gezin gesprekken voeren over alcohol is heel belangrijk. Laat alcohol een thema zijn dat bij wijze van spreken aan de keukentafel besproken wordt. Kinderen kunnen dingen gemakkelijker onthouden als ze erover gediscussieerd hebben. Aanleiding kan zijn: een alcoholreclame, een fles wijn bij het eten, een jongere die te veel gedronken heeft, een krantenbericht en dergelijke. Kinderen moeten in hun leven keuzes leren maken. Ouders kunnen hun kinderen daarbij begeleiden door hen daarvan bewust te maken en door samen te ontdekken wat de voor- en nadelen zijn van bepaalde keuzes. Te vaak hobbelen mensen mee op de norm van de groep zonder zichzelf af te vragen: Wat wil ik? Welke norm wil ik navolgen? Veel mensen vinden deze vraag eng, omdat ze dan het idee hebben niet mee te tellen, buiten de boot te vallen of anders te zijn. Maar christenen zijn anders. Ze zijn geheiligd, apart gezet. En dat is niet te combineren met het vernietigen van je lichaam door alcohol.