In het nu rooms-katholieke België leefden in de zestiende eeuw bevindelijke predikanten. Daarvan wordt ds. Jean Taffin wel als een voorloper, of zelfs als de eerste vertegenwoordiger van de Nadere Reformatie gezien.
Hij werd in 1529 in Doornik (Tournai) in de Zuidelijke Nederlanden geboren. In 1586 verscheen de eerste uitgave van zijn boek: Des marques des enfans de Dieu. Twee jaar later verscheen de Nederlandse vertaling: Van de merck-teeckenen der kinderen Gods.
Tussen de zacht glooiende heuvels in het westen van de Belgische provincie Henegouwen ligt de oude stad Doornik. Toen de reformatie er dóór ging werken, vormden Doornik en haar omgeving een afzonderlijk Nederlands gewest. Honderd jaar eerder woonden daar al waldenzen en hussieten, die twijfelden aan de leer van de roomse kerk. Sommigen van hen werden wreed gemarteld en gedood. Na het optreden van Luther brachten kooplieden zijn geschriften uit Duitsland naar de stad. Die werden daar gretig gelezen. Ondanks de felle vervolgingen durfde de calvinistische ds. Pierre Brully het in 1544 aan de roep naar de gereformeerde gemeente in Doornik te aanvaarden. Het zou hem zijn leven kosten. Guido de Brès was één van zijn opvolgers. Hij schreef er de Nederlandse Geloofsbelijdenis.
Nederlandse Geloofsbelijdenis
In deze bewogen tijd telde Doornik de rijke familie Taffin onder haar inwoners. Eén van hen maakte zelfs deel uit van het stadsbestuur. De familie Taffin was regelmatig onder het gehoor van Guido de Brès te vinden. Geen wonder dus dat Jean, ook al woonde hij in die tijd elders, wist wie de schrijver van de Nederlandse Geloofsbelijdenis was. Hij heeft De Brès twee keer in zijn leven ontmoet: in Genève tijdens zijn opleiding tot predikant en enkele jaren later als predikant van een gereformeerde gemeente in Metz, die in die tijd wel vijftienduizend tot achttienduizend leden telde. In zijn Merck-teeckenen geeft Taffin als eerste predikant commentaar op een gedeelte van de Nederlandse Geloofsbelijdenis. De Brès schreef in artikel 29 van zijn belijdenis immers: ‘En aangaande degenen die van de Kerk zijn, die kan men kennen uit de merktekenen der christenen…’ Die zin heeft Taffin tot thema van zijn boek gemaakt.
Predikant
Ds. Taffin was een verdraagzaam man. Heel graag had hij gezien dat luthersen en calvinisten het eens waren geworden over de Bijbelse leer. Hij heeft daar, helaas tevergeefs, zijn uiterste best voor gedaan. Overigens heeft hij geen rustig leven gehad. Door felle vervolgingen moest hij van gemeente naar gemeente vluchten. Eén keer zag hij, toen hij omkeek, hoe zijn kerkgebouw achter hem in vlammen opging. Vervolging stempelde zijn leven.
De tien jaren waarin hij hofprediker van Willem van Oranje was, waren een wat rustiger periode. In die tijd was hij onvermoeibaar bezig met de opbouw van de gereformeerde kerk in de Nederlanden. Diverse synodes woonde hij bij. Waar dat nodig was, gaf hij graag advies.
Toen Taffin na de moord op Willem van Oranje weer een gemeente ging dienen, moest hij opnieuw vluchten. Onderweg schreef hij zijn Merck-teeckenen. Hij overleed in 1602, in een tijd waarin hij de gemeente van Amsterdam diende. Toen werd zijn lijfspreuk vervuld: ‘uw leven vóór God, uw sterven ín God!’
Dit artikel gaat verder in GezinsGids van 18 juli